skeyes en SkeyDrone klaar voor de toekomst van het droneverkeer

Begin 2020 richtte skeyes een commerciële dochtermaatschappij, SkeyDrone.
Een weloverwogen keuze die de ambitie van skeyes onderstreepte om een voortrekkersrol te blijven spelen in Europa om een veilige en efficiënte integratie van drones in het luchtruim mogelijk te maken. Waar staan skeyes en SkeyDrone één jaar later? Welke projecten zijn gerealiseerd en wat mogen we verwachten in de nabije toekomst?
Peggy Devestel, COO van skeyes, en Hendrik-Jan Van Der Gucht, Managing Director van SkeyDrone lichten de plannen toe.

Voortrekker

v.l.n.r.: Hendrik-Jan Van Der Gucht, Managing Director van SkeyDrone, en Peggy Devestel, Chief Operations Officer van skeyes

Q1: “Peggy, waarom heeft skeyes een dochtermaatschappij opgericht?”

Peggy Devestel:

“skeyes was één van de eerste ANSP’s in Europa die zich op de integratie van het onbemande droneverkeer heeft voorbereid.

Om maar een paar initiatieven te noemen: in 2018 lanceerde skeyes (in samenwerking met het Directoraat-Generaal Luchtvaart) de droneguide app: een online softwareplatform dat op een intuïtieve manier aangaf in welke delen van ons luchtruim al dan niet kon gevlogen worden met drones op basis van de vroegere Belgische dronewetgeving. Aan de hand van deze tool konden professionele dronepiloten ook de nodige toelatingen bekomen en hun vluchten melden alvorens die in gecontroleerd luchtruim uit te voeren.

Verder heeft skeyes aan verschillende nationale en Europese pilootprojecten meegewerkt, voornamelijk met het oog op het verkennen en uittesten van onze toekomstige rol in U-space. Het meest ambitieuze project was ongetwijfeld het door Europa gefinancierde project SAFIR in 2019. Met een consortium van 11 internationale bedrijven – waaronder enkele grote spelers zoals Amazon – hebben we toen in een zeer complexe omgeving - de haven van Antwerpen en een deel van de CTR van Antwerpen - gedemonstreerd hoe diverse praktische toepassingen met drones op een veilige manier konden georkestreerd worden door middel van nieuwe operationele concepten en technologieën. Het was Unmanned Traffic Management in de praktijk gebracht. Naast de technische mogelijkheden en uitdagingen - zoals detectie van drones - hebben we met deze testen heel wat kennis opgedaan over de rollen die we zouden kunnen opnemen in het toekomstige U-space- landschap, dat we verwachten tegen 2023.

De oprichting van het filiaal SkeyDrone was een noodzakelijke en logische stap om onze positie van Europese voortrekker te kunnen behouden.

SkeyDrone is een belangrijk instrument in de bredere dronestrategie van skeyes, dat zich zal toeleggen op het ontwikkelen en in de markt zetten van commerciële diensten, onder meer op vlak van UTM/U-space en dronedetectie.

Via SkeyDrone willen we tevens kennis verzamelen en technologie ontwikkelen die we in de toekomst ook kunnen gebruiken voor ATM om zo te evolueren naar een hybride luchtruimmodel waar ATM en UTM samen geïntegreerd worden.”

Q2: “Hendrik-Jan, wat zijn de specifieke opdrachten van SkeyDrone?”

Hendrik-Jan Van Der Gucht:
“De opgedane expertise en de voortrekkersrol die skeyes speelt, hebben ons toegelaten om met een stevige basis op te starten. Het businessplan van SkeyDrone is opgebouwd rond drie pijlers of categorieën van diensten: het beheren van droneverkeer, het aanbieden van data-analysediensten of drones als verzamelaars van data, en het leveren van oplossingen op vlak van dronedetectie en -protectie.
Voor het beheren van droneverkeer dienen we een onderscheid te maken tussen de periodes vóór en na het in werking treden van de Europese U-spaceregelgeving, die verwacht wordt in 2023. Vandaag leveren we UTM-oplossingen, zowel software als hardware, aan beheerders van zogenoemde UAS geografische zones, waaronder skeyes. In 2023 willen we één van de eerste U-space service providers (USSP) in Europa worden.

De komende jaren zullen we met Skeydrone een centrale rol spelen in de voorbereidingen rond de implementatie van U-space in België.

Het beheren van droneverkeer gaat hand in hand met het kunnen detecteren en identificeren van drones. Je kan de vergelijking maken met ATM en Surveillance. SkeyDrone ontwikkelt hiervoor de nodige expertise en een breed product- en dienstenaanbod, zowel op vlak van coöperatieve als niet-coöperatieve detectie van drones. Het inzetten van beide technologieën en de integratie met UTM-software stelt ons in staat om geautoriseerde van niet-geautoriseerde en dronevluchten te onderscheiden. Eind maart plannen we een eerste grote demonstratie van dergelijke geïntegreerde oplossing op Brussels Airport.”

Peggy vult aan:

“Ook binnen skeyes zal een expertise rond drones behouden blijven. Naast onze rol van geo-zonemanager in het gecontroleerd luchtruim vandaag willen we in het U-space landschap deze van Common Information Service Provider opnemen: een centrale speler die via een open platform de uitwisseling van onder meer kritische bemande en onbemande vluchtinformatie verzorgt tussen de operationele eenheden van skeyes, de U-space serviceproviders en diverse overheden.

Een rol die in het verlengde ligt van wat we vandaag al doen in de bemande luchtvaart, namelijk op vlak van Aeronautical Information Management.”

Q3: “Hendrik-Jan, wat is het huidige product- en dienstenaanbod van SkeyDrone? Wie zijn jullie partners en klanten?”

Hendrik-Jan Van Der Gucht:
“SkeyDrone biedt vandaag al een brede waaier van producten en diensten aan die veilige en efficiënte drone-operaties mogelijk maken in alle soorten luchtruim. Ons aanbod hebben we vormgegeven door een combinatie van eigen interne ontwikkelingen en het afsluiten van commerciële partnerschappen met twee Belgische technologiebedrijven, Unifly en Senhive.
Aan beheerders van UAS geografische zones, zoals ANSP’s, havens en kerncentrales, en exploitanten van kritieke infrastructuur en sites, zoals industriële complexen en festivals, bieden wij oplossingen aan die het mogelijk maken om de safety- en securityrisico's die gepaard gaan met dronevluchten op een efficiënte manier te controleren.

Aan drone-operatoren bieden wij oplossingen die het mogelijk maken om vluchten op de meest veilige en efficiënte manier te plannen en uit te voeren. Hierbij zetten wij vooral in op het leveren van consultancy en het ontwikkelen van technologieën om BVLOS of ‘beyond visual line of sight’- vluchten mogelijk te maken.
Op vlak van data-analysediensten hebben we nog geen concreet aanbod. Eind 2020 bundelden we de krachten met Proximus en DroneMatrix, een Belgisch dronetechnologiebedrijf, om een platform te ontwikkelen waarmee drones ‘on demand’ missies kunnen uitvoeren voor zakelijke doeleinden: het zogenaamde ‘6th NeTWorK’. Later dit jaar plannen we hiervoor de eerste testen en demonstraties uit te voeren op verschillende plekken in België.”

De ‘drone-in-a-box’ technologie van DroneMatrix

Q4: “Wat zijn – tot nu toe - de belangrijkste verwezenlijkingen van SkeyDrone?”

Hendrik-Jan Van Der Gucht:
“2020 is omwille van de Covid-19 crisis en de impact ervan op de luchtvaartsector in het algemeen, en skeyes en de luchthavengemeenschap in het bijzonder, ook voor SkeyDrone een hele uitdaging geweest.
Toch kunnen we me enige fierheid terugkijken op ons eerste jaar van activiteiten. De grootste verwezenlijking is ongetwijfeld het feit dat we erin geslaagd zijn om in een recordtijd van slechts enkele maanden een operationele software te ontwikkelen voor skeyes.

Deze software, de zogenoemde ‘Drone Service Application’, laat skeyes toe om dronevluchten in de buurt van Belgische luchthavens die onder de verantwoordelijkheid van skeyes vallen in goede banen te leiden. Deze ontwikkeling is het resultaat van een zeer intense en vruchtbare samenwerking tussen skeyes en SkeyDrone.”

Peggy Devestel:
“Met de implementatie van het geharmoniseerde Europees wetgevend kader voor de exploitatie van drones heeft skeyes van de gelegenheid gebruik gemaakt om de drone-operatoren vlot toegang te verlenen tot de laagste volumes van het gecontroleerd luchtruim. In dat verband werd de geo-zone voor drones onderverdeeld in verschillende gebieden, met minder strenge eisen naarmate het toestel zich verder van een luchthaven bevindt.

Dankzij het digitaal platform ontwikkeld door SkeyDrone hebben we een volgende stap gezet in de digitalisering van onze torens en zijn we beter gewapend om onze ambities in het dronelandschap waar te maken.”

Hendrik-Jan Van Der Gucht:
“Deze ontwikkeling is natuurlijk niet onze enige verwezenlijking tot nu. Vorig jaar heeft vooral in het teken gestaan van de opstart en samenstelling van het kernteam, evenals het afsluiten van partnerschappen met diverse technologiebedrijven en de telecom-operator Proximus. Deze samenwerkingen laten toe om een uitgebreider product- en dienstenaanbod vorm te geven. Ook hebben we er een aantal succesvolle projecten op vlak van dronedetectie op zitten en voeren we momenteel – samen met Deloitte en Senhive – een studie-opdracht rond droneprotectie van nucleaire installaties uit voor de Europese Commissie.”

Q5: “Wat zijn de toekomstige drone projecten van SkeyDrone en skeyes?”

Hendrik-Jan Van Der Gucht:
“Naast de verdere uitbouw van het bedrijf zullen wij in 2021 de Belgische demonstraties leiden in kader van twee Europese U-space/Urban Air Mobility projecten: CORUS-XUAM en SAFIR-Med. SAFIR-Med staat voor ‘Safe and Flexible Integration of Advanced U-space Services for medical Air Mobility’. In dat laatste project zijn zowel skeyes als SkeyDrone actief. Beide projecten worden gefinancierd door Europa en zullen lopen over een tweetal jaar.”

Peggy Devestel:
“Drones zijn in opkomst als een levensvatbare oplossing voor dringend en betrouwbaar medisch vervoer. SAFIR-Med zal demonstreren hoe drones kunnen worden gebruikt ter ondersteuning van de Europese gezondheidszorg. Bedoeling is onder meer om de invoering van drones in het gezondheidszorgsysteem op een veilige, duurzame en sociaal aanvaardbare manier te versnellen. Het project zal drie vliegdemonstraties van medische stedelijke luchtmobiliteit uitvoeren. Deze demonstraties zullen plaatsvinden in samenwerking met gezondheidszorgactoren zoals ziekenhuizen en medische ruimten in de steden Antwerpen, Aken , Heerlen en Maastricht .

De resultaten van het SAFIR-Med project zullen Europese steden ook in staat stellen om zich vertrouwd te maken met hun rol in U-space, de stedelijke luchtmobiliteit op te nemen in hun agenda's voor stadsontwikkeling én na te denken over het gebruik van dronetechnologie ten voordele van hun burgers. “

Hendrik-Jan Van Der Gucht:

“Zowel CORUS-XUAM als SAFIR-Med staan in het teken van U-space en Urban Air Mobility. We zullen in beide projecten laten zien hoe U-space in een stedelijke omgeving geïmplementeerd kan worden in het komende decennium. De bevindingen van beide projecten zullen gedeeld worden met de Europese regelgevende instanties SJU, EC, EASA en standaardisatie-organisaties EUROCAE.”

SkeyDrone en skeyes zijn klaar om hun rol in een nieuw tijdperk van de luchtvaart op te nemen en de veiligheid van al het luchtverkeer te garanderen.

Wij zullen alle betrokkenen de komende maanden en jaren op de hoogte houden van de voornaamste ontwikkelingen en projecten van zowel skeyes als SkeyDrone in deze innovatieve sector.

The project SAFIR-Med has received recognition and funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under Grant Agreement No 101017701 under the topic “SESAR-VLD2-03-2020: U-space capabilities and services to enable Urban Air Mobility”.