5 zaken die je (waarschijnlijk) nog niet wist over luchtverkeersleiding

1. België is complex

Dat is in veel opzichten zo, maar zeker ook als het gaat over het Belgische luchtruim. Het is een beperkt, maar erg druk bevlogen luchtruim met verschillende gebruikers. Zo heb je natuurlijk commerciële en militaire luchtvaart, privé- en recreatief verkeer maar ook meer en meer onbemand luchtverkeer (drones). De nabijheid van grote luchthavens in de buurlanden maakt dat ook dat luchtverkeer in het lager Belgisch luchtruim passeert bij het stijgen of landen.

Er zijn twee criteria voor het bepalen van de complexiteit van een luchtruim: de verkeersvolumes en de structuur van het luchtruim. Het Belgische luchtruim is vooral structureel ingewikkeld, gezien er zich op een vrij beperkte ruimte maar liefst 6 luchthavens voor burgerluchtvaart bevinden en een heleboel militaire oefenzones die ongeveer 50% van het totale luchtruim innemen. Klinkt complex? Jazeker!

2. Een luchtruim vraagt om (inter)nationaal teamwork

skeyes beheert het Belgische luchtverkeer tot op een hoogte van ongeveer 7.500m (FL245). Boven die hoogte neemt het Maastricht Upper Area Control Centre (MUAC) van Eurocontrol het over. Dat geldt in eerste instantie voor alle burgerluchtvaart. Maar er bestaat natuurlijk ook zoiets als militaire luchtvaart. Sinds december 2019 werd de site van skeyes in Steenokkerzeel het zenuwcentrum voor allebei: luchtverkeersleiders van de burgerluchtvaart delen dezelfde operationele zaal met de verkeersleiders van de Belgische luchtmacht voor aan­komend en overvliegend lucht­verkeer. Op die manier kan ieder­een het Belgische luchtruim nog efficiënter en flexibeler gebruiken. Het ministerie van Defensie en skeyes hebben trouwens samen de ambi­tie om tegen 2030 hun luchtvaartnavigatiediensten volledig in elkaar te laten passen en zo aan te bieden.

3. Er is meer dan enkel de controletoren

Niet alle luchtverkeersleiders hebben dezelfde taken. We overlopen hier kort even de 3 verschillende rollen. De luchtverkeersleiders in de controletoren controleren alle grondbewegingen én geven groen licht om op te stijgen. Daarna gidsen ze vliegtuigen tot ze het luchtruim van de luchthaven verlaten. Vandaar neemt de naderingsluchtverkeersleider (APP) het over en begeleidt het vliegtuig naar de juiste luchtcorridor. Die collega zit niet in de controletoren, maar in het CANAC2-verkeersleidingscentrum. Zodra het vliegtuig koers zet naar zijn bestemming, neemt op zijn beurt een collega ACC-verkeersleider het op in de verkeersstroom. Alle verkeersleiders kijken er voortdurend op toe dat de correcte veiligheidsafstanden tussen vliegtuigen worden nageleefd: in een toren is dit visuele separatie, in een radaromgeving omschrijven we die afstanden in mijlen (horizontaal/lateraal) en in feet (verticaal).

Lees hier meer over de verschillende rollen van een luchtverkeersleider

4. Een afvallingsrace van kandidaten

Het duurt in totaal al gauw 3 jaar vooraleer je jezelf officieel air traffic controller (ATCO) mag noemen. Het initiële selectieproces duurt zes maanden. Op het einde van de rit blijven enkel die kandidaten over die over de kwaliteiten beschikken om luchtverkeersleider te worden.T. Tijdens de daaropvolgende opleiding - die wordt georganiseerd in Steenokkerzeel - worden op verschillende tijdstippen evaluaties gemaakt. Wist je trouwens dat de volledige opleiding in het Engels wordt gegeven en ook alle evaluaties (schriftelijk zowel als mondeling) in die taal worden afgenomen? Als je je opleiding hebt afgerond, ben je klaar om aan je stage te beginnen.

5. skeyes is overal in België actief

Onze luchtverkeersleiders begeleiden elk vliegtuig vanop het tarmac tot in de lucht (en omgekeerd) op Brussels Airport en de regionale luchthavens van Antwerpen, Charleroi, Luik, Kortrijk en Oostende. Het merendeel van onze mensen werkt in Steenokkerzeel vlakbij de luchthaven en we hebben ook radarstations in Bertem en Saint-Hubert. Tenslotte heeft skeyes ook de ambitie om digitale torens te voorzien voor de zes Belgische luchthavens die geleidelijk aan de klassieke controletorens zullen vervangen.